Sual: (Akılla nakil çakışırsa, akla uyulur) veya (Akılla nakil çelişirse akıl esas alınır, nakil akla göre tevil edilir) sözleri muteber midir?CEVAP
Evet, sözler muteberdir; fakat açıklamasını İslam âlimlerinin kitaplarından almak lazımdır. Selim aklın gösterdiği bir hakikat, hiç değişmez. Selim akılla, nakil zaten çelişmez.
Aklın da bir anlayış sınırı vardır. Bu sınırın dışında olan bilgileri, akıl bulamaz ve anlayamaz. Akıl, erişemediği şeyleri anlamaya kalkışırsa yanılır, aldanır. Böyle bilgilerde akla güvenilemez. Mesela, Allahü teâlânın sıfatları, Cennette ve Cehennemde olan şeyler, ibadetlerin nasıl yapılacağı gibi şeyler böyledir. Akıl bunlara eremez. Bu bilgilerde akılla nakil çakışırsa, çelişirse nakle uyulur, aklın yanıldığı anlaşılır. Nakil ile fen bilgisinde çatışma olduğu zaman ise, akla uyulur. Yani nakil, akla uygun olarak açıklanır.
(Akılla nakil çakışırsa, akla uyulur) sözü sanki bir kural olarak söylenmiş, bir örnek gösterilmesi imkânsız gibidir. Bunun gibi, (Allahü teâlâyı dünyada görmek caizdir, fakat gören olmamıştır. Gördüm diyen zındıktır) buyuruluyor. Caiz olmak ayrı şey, gördüm demek ayrı şeydir. Akılla nakil çakışırsa, akla uymak caizdir, ama akılla çelişen bir nakil varsa da biz bilmiyoruz.
Eshaba sövmenin cezası
Sual: Bir hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, kıyamet günü, Eshabıma sövenlerin farzlarını ve sünnetlerini kabul etmez) buyuruluyor. Söven kimseler Cehenneme mi gidecektir?CEVAP
(Farzı, sünneti kabul edilmez) demek, hiçbir ibadeti kabul edilmez demektir. İbadetleri kabul edilmeyince elbette Cehenneme gider. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Eshabıma sövenler hariç, Kıyamette her Müslümanın kurtulma ümidi vardır. Kıyamet halkı Eshabıma sövenlere lânet eder.) [Hâkim]
Demek ki her günahkâr Müslümanın kurtulma ümidi vardır. Affa veya şefaate uğrayıp Cennete gidebilir, fakat bildirilen hadis-i şerife göre, Eshab-ı kirama sövenlerin, pişman olup tevbe etmedikçe, kurtulma ümitleri yoktur. Dinimizde sövmek ibadet değildir. Ebu Cehil kâfirine, hatta Şeytana bile sövülmese, ahirette niye sövmedin diye hesap sorulmaz. Eshab-ı kiramın tamamının Cennetlik olduğu Kur’an-ı kerimde bildiriliyor. Resulullah efendimizin Cennetlik olan arkadaşlarına sövmek, ne kadar çirkin günahtır.
