Cevap: Bu konuda Halebîde buyuruluyor ki:
“Secdeye yatarken, kamis, yani entariyi ve pantolon paçalarını yukarı çekmek mekruhtur ve bunları yukarı çekip, kıvırıp da, namaza durmak mekruhtur. Kolları, bacakları, etekleri sığalı, kıvrık, kısa namaz kılmak da mekruhtur.”
Tembellikle veya başı kapalı kılmanın ehemmiyetini düşünmeyerek, başı açık namaz kılmak mekruhtur. Namaza ehemmiyet vermemek ise küfürdür. Kendini aciz, zavallı göstermek, Allahü teâlâdan korktuğu için başını örtmemek mekruh olmaz. Yani, Allahü teâlânın korkusundan rengi sararıp, vücudu titreyip, kendini ve her şeyi unutan kimse, başını örtmezse, mekruh olmaz. Fakat, bunların da örtmesi, daha iyi olur. Çünkü, başı açmak; (Namazda ziynetli elbisenizi alınız, örtünüz!) âyet-i kerimesine uymamak olur. Başına beyaz sarık sarmak müstehabdır. Resûlullah efendimizin siyah sarık da sardığı Ma'rifetnâmede yazılıdır. Sarığının ucunu iki küreği arasına, iki karış uzatırdı.
***
Sual: Erkekler namazda secdeyi nasıl yapar ve ayakta, rükuda ayakların durumu ne şekilde olmalıdır?
Cevap: Erkekler, kolları ve uylukları, karından ayrı bulundurur. Elleri ve dizleri yere koymak sünnettir. Topukları kıyamda, birbirinden dört parmak eni kadar uzak, rükuda, kavmede ve secdede bitişik tutmak sünnettir. Halebî-i kebîrde ve Dürr-ül-muhtârda deniyor ki:
“Rükuda sünnetlerden birisi de, topuk kemiklerini birbirine bitiştirmektir.” Bunun için, rükuya eğilirken, sol ayağın topuğu, sağ ayak yanına getirilir. Secdeden kıyama kalkarken açılır.
***
Sual: Kendisinin veya başkasının kâfir olmasını isteyen bir kimsenin, imanı gider mi?
Cevap: Kâfir olmayı isteyen bir kimse, buna, kâfir olmaya niyet ettiği anda, imanı gider, kâfir olur. Başkasının kâfir olmasını isteyen kimse, küfrü beğendiği için istiyorsa, kâfir olur. Kötü, zalim olduğundan, zulmünün cezasını Cehennem ateşinde çekmesi için istiyorsa, kâfir olmaz. Küfre sebep olduklarını bilerek ve arzusu ile küfür kelimelerini söyleyen kâfir olur. Bilmeyerek söylüyorsa, âlimlerin çoğuna göre yine kâfir olur. Küfre sebep olmayan kelime söylemek isterken, şaşırarak, küfre sebep olanı söylerse kâfir olmaz.
***
Sual: Âkıl baliğ oldukta imanı ve İslâmı bilmeyenlerin durum ne olur? Mekruhu önemsiz saymak küfür olur mu? Küfre sebep olan söz ve işlerden bazıları nelerdir?
Cevap: Bir kız ile bir oğlan, âkıl ve baliğ olsalar ve onları nikah etseler ve onlara, imanın sıfatlarını sorduklarında, bilmeseler, onlar Müslüman değildir. Onlara iman edilecek şeyleri öğretip, sonra nikâhlarını yeniden kıyarlar ise, nikahları sahih olur.
Bir kimse bıyıklarını kırktıkta, yanındaki, bir şeye yaramadı dese, o diyenin küfründen korkulur. Zira, bıyıkları kısaltmak sünnettir. Sünneti hafif görmüş olur.
Bir kimse, -baştan ayağa- harir giyinse, başka birisi bu hâline, mübarek olsun dese, küfründen korkulur.
Bir kimse, kıbleye karşı ayağını uzatıp yatmak veya tükürmek veya kıbleye karşı bevl etmek gibi bir mekruhu işlese, o kimseye bu yaptıkların mekruhtur, işleme deseler, o âdem, ona, her günahımız bu kadar olsa dese, küfründen korkulur. Yani, mekruhu önemsiz bir şey saydığı için.
Ve dahi, bir kimsenin hizmetkârı, kapıdan içeriye girse, efendisine selam verse, efendisinin yanında bir kimse olsa da, sus edepsiz, efendisine selam vermek olur mu? dese, o diyen kimse, kâfir olur. Amma muradı, muaşeret adabını öğretmek ise ve selamı kalben vermek gerekti, demek ise, küfür olmaması zahirdir.
Bir kimse, birinin gıyabında bir şey söylese, yanındaki de, gıybet etme dese, buna karşı o kimse de, bu bir şey midir dese, kâfir olur demişler. Bu hareketiyle, haramı istihsân ettiği, kötülemediği için. (İslâm Ahlâkı s. 201)