Sual: Hanbelî’de, namaz kılmayan kâfir oluyor. Allahü teâlâ, âhirette Hanbelî mezhebine göre hüküm verirse, namaz kılmayan herkese kâfir muamelesi mi yapılacaktır?CEVAP
Allahü teâlâ, dilerse öyle hüküm verebilir, kimse buna mani olamaz. Ancak âlimlerimizin bildirdiği şöyledir:
Herkese kendi mezhebindeki hükme göre muamele edilecektir. Fakat küfür konusunda, kendi mezhebi küfür dese de, başka mezhep hattâ bir âlim, (Bu küfür değildir) diyorsa, o hükme göre, kul küfürden kurtulacak, mesela namaz kılmamış Hanbelî olan bir kimse, zerre imanı varsa geçerli sayılacak ve kâfir kabul edilmeyecektir.
Mezheplerin hükümlerinin farklı olmalarının rahmet olduğu, buradan da anlaşılmaktadır. Şayet dinimizde (Namaz kılmayan kâfir olur) diye tek hüküm olsaydı, namaz kılmayanlar kâfir olurdu. Diğer hususlar da bunun gibidir. Şayet her hususta tek hüküm olsaydı, kıyamete kadar her coğrafyada, her iklimde yaşayan, her yaştaki Müslümanların işi çok güçleşirdi. Haram veya küfre düşmekten korunmaları zor olurdu.
***
Kıyamda iken oturmak
Sual: Bir kimse dört rekâtlı bir farzı kılarken, ilk oturuşu unutup ayağa kalkınca, geri oturup Ettehıyyatü’yü okumasında mahzur olur mu?
CEVAP
Namazı bozulur. Çünkü birinci oturuş farz değildir. O kimse başlamış bulunduğu farz olan kıyamı, farz olmayan oturuş için terk etmekle tam bir cinayet işlemiş olur, namazı bozulur. (Halebî)
Bozulmaz diyen âlimler varsa da, ihtiyaten Halebî’deki kavle uyulmalıdır.
İhlâs
Makbul ibadet için, ihlâslı olmak gerek,
Dikilse de yeşermez, içi boş bir çekirdek.
***
Bilerek yapmak
Sual: Namazın vaciblerinden biri unutularak terk edilince, secde-i sehv gerekiyor. Kasten terk edilince de secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP
Secde-i sehv, yanılma yani özür dileme secdesidir. Unutarak, yapılınca özür dilenir. Kasten yapılınca, bir mazeretimiz olmadığı için özür dilemek ciddi olmaz. Kasten vacibi terk eden, günah işlemiş olur. Günah işleyenin de, tevbe etmesi ve bu namazı iade etmesi vacibdir.
Şâfiî mezhebinde ise, kasten yani bilerek de yapılsa, secde-i sehv caiz oluyor. Namazın sonunda kişi, yaptığı hataya pişman oluyor, secde-i sehv yapınca hatasını düzeltmiş oluyor.
***
Taksitli alışveriş
Sual: Veresiye alışverişte, ödeme tarihinin belli olması gerekiyor. Yıl sonuna kadar borcun tamamını ödeyip hesabı kapatmak şartıyla, taksitler bildirilmeden yapılan alışveriş caiz midir?
CEVAP
Son ödeme vakti belli olduğu için, aralarda verilecek taksitlerin önemi yoktur. Hiç vermese de, hepsini yıl sonunda verse de, yine sahih olur. Bir ay sonra hepsini verip vade sonunu beklemese de, yine alışveriş sahih olur.
Zordur
Ona kavuşmak zordur, denizde ve karada,
Çok derin uçurumlar, sarp dağlar var arada.
