Bir Müslüman, sözünün ve işlerinin neye varacağını düşünmeli, her şeyde dinini kayırmalıdır. Hiçbir günahı küçük görmemelidir. Bir kimse küçük günah işlese, buna tevbe et denilince, “Tevbe edecek bir şey yapmadım ki” yahut “Niçin tevbe edeyim” dese imanı gider.Çocuğun, küçükken ana babasına tabi olarak imanı vardı. Baliğ olunca yani ergenlik çağına girince onlara tabi olması devam etmez, imanı, islamı bilmese, sorulunca anlatamasa imanı, evli ise nikahı da gider. Çünkü nikahın sahih olması ve devam etmesi için imanlı olmak lazımdır. Bir mümini öldüren veya öldürülmesini emreden kimseye, “İyi yaptın” diyenin imanı gider. Bir kimseyi haksız olarak döven veya öldüren zalime, “İyi yaptın, bunu hak etmişti” demek de imanı giderir. Yalan olarak, “Allah biliyor ki, seni çocuğumdan çok seviyorum” demek imanı giderir. Vazife olduğuna inanmayarak, önem vermeyerek, hafif görerek namaz kılmamak, oruç tutmamak, zekât vermemek imanı giderir. Allahü teâlânın rahmetinden ümidini kesmek küfürdür.
Kendisi haram olmayıp, sonradan hasıl olan bir sebepten dolayı haram olan mala, paraya, haram li-gayrihi denir. Çalınan ve haram yollardan gelen mal böyledir. Bunlara helal demek küfür olmaz. Leş, domuz, şarap gibi, kendileri haram olan şeylere haram li-aynihi denir. Bunlara helal demek küfür olur, imanı giderir. Kesin olarak bilinen haramlardan birine helal demek de, böyledir.
Ezan, cami, fıkıh kitapları gibi İslamiyet’in kıymet verdiği şeyleri aşağılamak küfür olur, imanı giderir. Abdestsiz olduğunu veya namaz vaktinin gelmediğini bildiği hâlde namaz kılmak ve bildiği hâlde kıbleden başka tarafa dönerek namaz kılmak küfür olur, imanı giderir.
Bir Müslümanı kötülemek için kâfir demek küfür olmaz ise de, kâfir olmasını isteyerek söylemek, küfür olur, imanı giderir.
Günah işlemek küfür olmaz
Allahü teâlânın emirlerine farz, yasak ettiği şeylere haram denir. Farzlara ve haramlara İslamiyet denir. İslamiyet’e uymayan şeyi yapmaya günah işlemek denir. Günah işlemek küfür olmaz. Günah olduğuna önem verilmezse küfür olur, iman gider. İbadet yapmanın ve günahtan sakınmanın lazım olduğuna inanmamak küfür olur, imanı giderir.
Akıllı, bilgili, edebiyatçı olduğunu göstermek veya yanındakileri hayrete düşürmek, güldürmek, sevindirmek yahut alay etmek için söylenen sözlerde de, “küfr-i hükmî”den korkulur. Gadap, kızgınlık ve hırs ile söylenen sözler de böyledir.
