Allahü teâlâ, her şeyi hesap üzere yani sebeple yaratmıştır. Bunun için, bir şeye kavuşmak isteyenin, önce onun sebebine yapışması, sonra da dua etmesi gerekir.
İnsanlar genelde tembeldir. Allahü teâlânın verdiği kapasitenin çok altında iş yapıyorlar. Eshab-ı kiram zamanından itibaren tarihe bakarsak, âlim ve evliya zatların hayatlarını öğrenirsek, onların gayretleri, onların çalışmaları yanında hiçbir şey yapmadığımızı görürüz. Maksat on tane iş birden yapmak değil. Önemli olan tek bir iş de olsa, kendimizi o işe verip başarılı olmaya çalışmak, elimizden geleni yapmaktır.
Demek ki, önce ne yapacağımıza iyi karar vereceğiz. Daldan dala atlamak uygun değil... İkincisi de niyetimiz neyse onun için çok çalışacağız. Bir çocuk, küçük yaşta, ben devlet başkanı olacağım diye aklına koyarsa, Allahü teâlâ ona o kapıları açar ve o da muradına erer. İstediği şey hayırlıysa, düzgün bir işse, niyeti de iyi ise sevab da kazanır, âhirette de rahat eder. Hayırsız, kötü bir şey ise hesabını verir, ama o yol ona yine açılır. Herkes neyi isterse ona kavuşur. Bir âyet-i kerime meali:
(Âhiret için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünya menfaati için çalışanlara da, [sağlık, para, şöhret gibi] dünya nimetlerini veririz. Ama âhirette bunların eline bir şey geçmez.) [Şûra 20]
Himmet sahibi olmak
Genelde insanlar, dünyada ne istiyorsa elde eder, kimi sultan olur, dine ve Müslümanlara hizmet eder, kimi imparator olur, insanlara zulmeder.
Cengiz Han koskoca bir imparatordu, yetim olarak yetişti. İnanılmaz bir hırsla, bir inatla, istediğini başardı ve bizzat kendi elinden ölen insan sayısı 40 milyondan fazla. Buna niyet etmiş ve istediğine kavuşmuş. Hayırlı bir şey mi? Elbette değil. Hesabını verecek. Onun için hedefimiz, gayemiz neyse, elbette doğru tarafta olmak kaydıyla, bir tane olsun, sağlam olsun, ona dört elle sarılmalı, çok çalışmalıyız.
Yani kısacası (Allahü teâlâ, yüksek himmet sahibi olanı sever) hadis-i şerifine uymalı, himmet sahibi olmaya çalışmalıdır. Himmet, bütün gayretin, bütün duanın, bütün düşüncenin, her şeyin aynı noktada birleşmesidir.