Sual: Pazarcılıkta yemin edince, bir güven meydana geliyor. Satış daha çok oluyor. Doğru olarak yemin etmenin mahzuru var mıdır?CEVAP
Doğru da olsa, çok yemin etmek, Allahü teâlânın ismine ve yemine kıymet vermemek olur. Bunlara kıymet vermeyerek yemin etmek, çok çirkindir. Mal satmak için Allah’ın ismini alet etmemelidir. İki hadis-i şerif:
(Satışlarda çok yemin etmekten sakının! Çok kazansanız da, perişan olursunuz.) [Müslim]
(Yemin, malı sattırırsa da, malın bereketini kaldırır.) [Buhârî, Müslim]
Demek ki çok kazanmak değil, malın bereketli olması önemlidir. Bereket, az malın çok faydası olması, çok işe yaraması demektir. Hele yalan yere yemin edilirse ve hile yapılırsa daha çok tehlikelidir. İki hadis-i şerif:
(Malını yalan yeminle satan kimseye, âhirette acı azap vardır.) [Müslim]
(Ticarete hıyanet karışınca, bereket gider.) [İhya]
Tartıda hile yapmak da büyük günahtır. Bir âyet-i kerime meali:
(Verirken noksan, alırken fazla ölçenlere acı azaplar yapacağım.) [Mutaffifin 1]
Harama uymak ne demektir?
Sual: S. Ebediyye’de, (Erkek veya kadının her sözünde, her işinde, Allahü teâlânın emirlerine, yani farzlara ve yasak ettiklerine [haramlara] uyması lazımdır) deniyor. Farza uymak elbette şarttır, fakat niye yasaklara, harama uymak gerekiyor? Harama uyunca haram işlenmiş olmaz mı?
CEVAP
Uymak, o işin gereğini yapmak, verilen emir ve yasağa riayet etmek demektir. Farzlara uymak, dinimizin bildirdiği şekilde, o farzları yapmak demektir. Haramlara uymak da, dinimizin bildirdiği şekilde, o haramlardan kaçmak demektir. Yasak emrine uyulunca yasaktan sakınmak gerekir.
Şâfiî'de nikâh tazelemek
Sual: (Şâfiî mezhebinde nikâh tazelemesi yoktur) deniliyor. Şâfiî'de insan küfre düşmez mi? Nikâhını yenilemezse nikâhsız mı duracaktır?
CEVAP
Şâfiî'de de nikâh tazelemesi vardır. Şâfiî'de nikâh kıymak, Hanefî'den farklı olduğu gibi, nikâh tazelemek de farklıdır. Farklı diye, (Nikâh tazelemek yok) denmez. Nikâh tazelemek, yeniden nikâh kıymak demektir. Şâfiî'de nikâh, Hanefî'dekinden farklıdır. Dine aykırı bir iş yaparak veya söz söyleyerek küfre düşen Hanefî, tevbe edip tecdid-i iman yaptıktan sonra hanımından vekâlet alarak, hanımını tanıyan iki erkek şahit yanında nikâh tazeleyebilir. Yahut o iki şahidin yanında, (Öteden beri, nikâhlım olan hanımımı, onun tarafından vekâleten ve tarafımdan asaleten kendime nikâh ettim) derse nikâhı tazelenmiş olur. Şâfiî’de ise, kadın kocasına, nikâh tazelemek için vekâlet veremez. Nikâh tazelemede, erkeğin kayınpederinin yani karısının babasının bulunması şarttır. İki salih erkek yanında nikâhını tazeleyebilir. Yani nikâh kıyabilir.
Güneş doğmaz
İşlerin ters giderse, gurbet çıkar önüne,
Her yer karanlık olur, güneş doğmaz gününe.
