Sual: İslam Ahlakı kitabının bir yerinde, (Necaset olsa, su ile gidermek farzdır) denirken, istinca bahsinde, (Taş veya toprakla temizlenmek ve bundan sonra su ile yıkamak sünnettir) deniyor. Buradaki incelik nedir? Su bulunmayan yerlerde mesela, dağda, ovada abdest bozduktan sonra taşla veya toprakla temizlenince, o şekilde namaz kılabilir miyiz? Su ile temizlemek farz mıdır?
CEVAP
Necaset temizlemekle, taharetlenmek ayrı şeylerdir. Namaz kılınacak elbisedeki necaseti su ile temizlemek farzdır. Taharette ise taşla, toprakla temizlendikten sonra, su varsa, su ile de yıkamak sünnettir. S. Ebediyye kitabında da, (Abdest bozan kimsenin, taş veya su ile, önünü ve arkasını temizleyerek, idrar ve pislik bırakmaması sünnettir. Taşla temizlendikten sonra, varsa ayrıca su ile yıkamak sünnettir) deniyor.
Şâfiî mezhebinde, necasetin azını da temizlemek farz iken, taşla taharetlendikten sonra kalan necasetin affolduğu, namaza mâni olmadığı, (Mafüvat) kitabında bildirilmektedir.
Demek ki, Şâfiî mezhebinde de, eşyalardaki necaseti temizlemekle, taharetteki necasetin temizlenmesi farklıdır.
Hak yol
Hiç yok iken, var olduk, akıl fikirle dolduk,
Sayısız yol içinde, şükür Hak yolu bulduk.
Peygamber ve melek ismi
Sual: Çocuklara, Peygamber efendimizin Muhammed ismini, Cebrail, Mikail, Rıdvan gibi melek isimlerini koymak mekruh mudur?
CEVAP
Hayır, mekruh değildir. Bir hadis-i şerife dayanarak bazı âlimlerin mekruh demesi, bu isim söylenerek hakaret edilmemesi içindir. Çünkü din kitaplarında deniyor ki:
Çocuğa peygamber ve melek ismi konunca, o çocuğa ismini söyleyerek hakaret etmek, sövmek caiz değildir. Çünkü bundan, o ismi aşağılama mânâsı çıkabilir. Ancak ismini söylemeden, (Sen şöylesin, sen böylesin) denebilir. (Şir’a şerhi)
İmam-ı Mâlik hazretleri, bu yüzden Yâsin, Cebrail, Azrail gibi isimlerin çocuklara konmasının mekruh olduğunu bildirmiştir. Osmanlılar, Muhammed ismini de Mehmed olarak koymuşlardır. Hakaret edilmeyecek olsa, bu isimleri koymanın mahzuru olmaz. Nitekim asırlardır ecdadımız, Mehmed, Mikail, İsrafil isimlerini çocuklarına koymuşlardır.
Hürmet edilmeyebilir diye, bu isimleri koymamak iyi olur. Mesela çocuğa Azrail ismi konsa, (Çekilin Azrail geliyor) veya Cebrail konsa, (Bana Cebrail geldi, vahiy getirdi) diye alay edilebilir. Böyle mübarek isim konmuş çocuklara, üzücü bir şey söylerken, hakaret olmasın diye, ismiyle söylemeyip, (Sen tembelsin, o yaramazdır, şu hırsızdır) gibi işaret zamirleriyle söylemelidir.
Dine uymak
Önce, imanı düzelt, emri, yasağı gözet!
İslam’a uymayanın, sonu olur felaket.
Mekruh kıyafet
Sual: Namazda giyilmesi mekruh olan bir kıyafeti, mesela kısa kollu gömleği veya yazılı yahut resimli elbiseyi namaz dışında sokakta giymek de mekruh olur mu?
CEVAP
Böyle elbiseleri namazda giymek tahrimen, namaz dışında ise tenzihen mekruh olur. Tenzihen mekruh günah değilse de, yine de ihtiyaçsız giymemelidir.
Son pişmanlık faydasız
Bâtıldan uzak durup, gerçeğe dayanmalı,
Son pişmanlık faydasız, ölmeden uyanmalı.
CEVAP
Necaset temizlemekle, taharetlenmek ayrı şeylerdir. Namaz kılınacak elbisedeki necaseti su ile temizlemek farzdır. Taharette ise taşla, toprakla temizlendikten sonra, su varsa, su ile de yıkamak sünnettir. S. Ebediyye kitabında da, (Abdest bozan kimsenin, taş veya su ile, önünü ve arkasını temizleyerek, idrar ve pislik bırakmaması sünnettir. Taşla temizlendikten sonra, varsa ayrıca su ile yıkamak sünnettir) deniyor.
Şâfiî mezhebinde, necasetin azını da temizlemek farz iken, taşla taharetlendikten sonra kalan necasetin affolduğu, namaza mâni olmadığı, (Mafüvat) kitabında bildirilmektedir.
Demek ki, Şâfiî mezhebinde de, eşyalardaki necaseti temizlemekle, taharetteki necasetin temizlenmesi farklıdır.
Hak yol
Hiç yok iken, var olduk, akıl fikirle dolduk,
Sayısız yol içinde, şükür Hak yolu bulduk.
Peygamber ve melek ismi
Sual: Çocuklara, Peygamber efendimizin Muhammed ismini, Cebrail, Mikail, Rıdvan gibi melek isimlerini koymak mekruh mudur?
CEVAP
Hayır, mekruh değildir. Bir hadis-i şerife dayanarak bazı âlimlerin mekruh demesi, bu isim söylenerek hakaret edilmemesi içindir. Çünkü din kitaplarında deniyor ki:
Çocuğa peygamber ve melek ismi konunca, o çocuğa ismini söyleyerek hakaret etmek, sövmek caiz değildir. Çünkü bundan, o ismi aşağılama mânâsı çıkabilir. Ancak ismini söylemeden, (Sen şöylesin, sen böylesin) denebilir. (Şir’a şerhi)
İmam-ı Mâlik hazretleri, bu yüzden Yâsin, Cebrail, Azrail gibi isimlerin çocuklara konmasının mekruh olduğunu bildirmiştir. Osmanlılar, Muhammed ismini de Mehmed olarak koymuşlardır. Hakaret edilmeyecek olsa, bu isimleri koymanın mahzuru olmaz. Nitekim asırlardır ecdadımız, Mehmed, Mikail, İsrafil isimlerini çocuklarına koymuşlardır.
Hürmet edilmeyebilir diye, bu isimleri koymamak iyi olur. Mesela çocuğa Azrail ismi konsa, (Çekilin Azrail geliyor) veya Cebrail konsa, (Bana Cebrail geldi, vahiy getirdi) diye alay edilebilir. Böyle mübarek isim konmuş çocuklara, üzücü bir şey söylerken, hakaret olmasın diye, ismiyle söylemeyip, (Sen tembelsin, o yaramazdır, şu hırsızdır) gibi işaret zamirleriyle söylemelidir.
Dine uymak
Önce, imanı düzelt, emri, yasağı gözet!
İslam’a uymayanın, sonu olur felaket.
Mekruh kıyafet
Sual: Namazda giyilmesi mekruh olan bir kıyafeti, mesela kısa kollu gömleği veya yazılı yahut resimli elbiseyi namaz dışında sokakta giymek de mekruh olur mu?
CEVAP
Böyle elbiseleri namazda giymek tahrimen, namaz dışında ise tenzihen mekruh olur. Tenzihen mekruh günah değilse de, yine de ihtiyaçsız giymemelidir.
Son pişmanlık faydasız
Bâtıldan uzak durup, gerçeğe dayanmalı,
Son pişmanlık faydasız, ölmeden uyanmalı.