Sual: Bir kız, nikâhını kıyacak kişiye nasıl vekâlet verir ve vekilde aranan vasıflar nelerdir?CEVAP
(Beni falancayla evlendirmek üzere seni vekil ettim) der. Gerektiğinde, vekilin de başkasına vekâlet verebilmesi için, (Beni falancayla evlendirmek ve dilediğin şekilde hareket etmek üzere seni umumi vekil ettim) der.
Vekâlet vermekte ve vekilde aranan şartlar şunlardır:
1- Vekilin Müslüman, akıllı ve temyiz edici [iyiyi kötüden ayırabilecek özelliğe sahip] olması şarttır. Büluğa ermesi ve erkek olması şart değildir. Mesela on yaşındaki bir kız çocuğu vekil olabilir.
2- Şahitlerin ve vekillerin, evlenecek kızı veya kadını tanımaları, yani kimin hangi kızı olduğunu bilmeleri lazımdır.
3- Vekâlet telefonla veya yazılı olarak verilebilir. Vekil yaparken şahide lüzum yoktur. Şahit olursa iyi olur.
4- Bir kimse iki tarafın yani hem kızın, hem de erkeğin velisi veya vekili olabilir.
5- Bir kimse, birinin velisiyken, ötekine vekil olabilir. Mesela kızın vekili, oğlanın velisi olabildiği gibi, kızın velisi, oğlanın da vekili olabilir.
6- Bir kimse, bir taraftan asil, diğer taraftan veli olabilir. Mesela nikâhlanacak oğlan, kızın velisi olabilir. Evlenecek erkek, kızın vekâletini alarak, şahitler huzurunda nikâh kıyabilir.
7- Baliğ olmayan çocuğu, velilerinden yakın olanı nikâhlar. Veli, Hanefî hariç, üç mezhepte babadır. Baba yoksa, babanın babası ve onun babasıdır. Bunlardan sonra, erkek kardeştir. Bundan sonra, erkek kardeş oğlu, sonra onun oğludur. Sonra amca, sonra amcaoğlu ve onun oğludur. Bunlar yoksa, anne veli olur.
8- Vekil olmayan birinin [mesela baliğ erkek veya kızın velilerinden birinin veya yabancının] yaptığı nikâhı, asil olan işitince reddetmezse, sahih olur.
9- Çocuk baliğ olunca, baba ve dededen başka velilerin yaptıkları nikâhı reddedebilir.
Üveylerin evlenmesi
Sual: Üvey ablamla üvey abimin evlenmesinde bir mahzur var mıdır? Yani annemin başka erkekten olan oğlu, babamın başka kadından olan kızıyla evlenebilir mi?
CEVAP
Evet, abinizin ana babasıyla ablanızın ana babası farklı olduğu için evlenmelerinde hiç mahzur olmaz. Sadece siz, annenizin veya babanızın üvey çocuklarıyla evlenemezsiniz. Çünkü ana veya babanızdan biri aynı oluyor. Aynı olunca sizin kardeşiniz oluyor. Üvey ablanızla üvey abinizin anası da, babası da ayrı olduğu için evlenmelerinde mahzur yoktur. Yani çocuklu dul bir erkek, çocuklu dul bir kadınla evlenirken veya evlendikten sonra, kızını kadının oğluyla veya oğlunu kadının kızıyla evlendirebilir.
Hâine iyilik etmek
Hâine güvenilmez, tut, atalar sözünü!
Kim beslerse kargayı, oyar kendi gözünü.
