Sual: Kadın sokağa çıkarken kocasından izin alması gerektiği gibi, erkek de sokağa çıkarken hanımından izin alması gerekir mi?CEVAP
Erkek, evin reisidir. Reis, maiyetinde bulunanlardan izin almaz, ama evdeki huzurun bozulmaması için, (Ben şuraya gidiyorum) diye haber vermelidir.
S. Ebediyye'de, (Zevcesinden izinsiz sefere, hattâ nafile hacca gitmemeli) deniyor. Nafaka bırakmadan farz olan hacca gitmek de haram olur. Eskiden hacca gitmek de sefere çıkmak da uzun sürerdi. Hacca giderken, sefere çıkarken evin ihtiyaçları temin edilirse, izin almak şart olmaz.
Gönül işi
Eğer gönlü şeyhi için çarparsa,
Fizan’da da olsa, hep yanındadır,
Eğer gözü gönlü başkasındaysa,
Yanında da olsa, çok uzaktadır.
Seferilikte gün sayısı
Sual: S. Ebediyye’de, (Giriş ve çıkış günlerinden başka Hanefî'de 15 gün kalan mukim olur) deniyor. İlmihale muarız biri, İbni Âbidin’de giriş çıkıştan bahsedilmediği için, S. Ebediyye’deki giriş çıkış ifadesinin yanlış olduğunu söylüyor. Kuzuluk'a veya Armutlu’ya 15 gün kalmak üzere devre mülk için giden kimse mukim mi seferi mi olur?
CEVAP
Seferi olur. Çünkü bir gün 24 saattir. Gün, imsak vaktinde başlar. Bir şehre öğle veya yatsı vakti girenin girdiği gün, bir gün değildir. Çıkarken de öğleyin veya yatsı vakti çıksa, çıktığı gün de bir gün olmaz. Bu bir gün olmayanlar gün olarak sayılmamaktadır. Giriş ve çıkış günleri sayılmadığı için tam 13 gün kalınmış olunuyor. 15 gün olmadığı için seferidir. Muarız olsun veya olmasın, Tam İlmihâl’e aykırı konuşana itibar etmemelidir.
Yarına bırakma
Bahane etme yılın kışını ve yazını!
Hemen kıl namazını, kabre sakla nazını!
Hep “Yarın kılacağım” diye ihmal edenin,
Daha dün kılmış idik, cenaze namazını.
Küfre düşmek
Sual: Hatırıma gelen kötü düşüncelerden dolayı küfre düşmüş olur muyum?
CEVAP
Vesveseli kimseler tarafından, (Şuraya yan baktım küfür mü?), (Sustum, konuştum küfür mü?), (Güldüm küfür mü?) gibi çok sual soruluyor. Her şeye küfür, imansızlık demek, vesvese alametidir. Hiçbir Müslüman, kasten küfre girici söz söylemez. Dili sürçmüşse, yanılarak söylemişse, küfür olduğunu bilmiyorsa, yaygın olarak bilinen küfür bir söz değilse, zaten mahzuru olmaz. İkinci bir husus, bir söz, Hanefî mezhebinde küfür olsa da, diğer hak mezheplerin birinde küfür değilse, hattâ bir âlim, bir söze, (Bu söz küfür değildir) demişse, bütün âlimler, küfür dese bile, Allahü teâlâ, o bir âlimin ictihadına göre, o sözü küfür saymaz. Onun için, her sözde küfür arayarak vesvese etmemelidir.
İyilik et
Ya hayır konuş, ya sus, uzak dur kötülükten!
Ne derlerse desinler, vazgeçme iyilikten!
