CEVAP
İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Anayı, babayı ve kadının zevcini, isimleriyle çağırması tahrimen mekruhtur, küçük günahtır. Tazimle, saygı anlatan kelimelerle ve yanına giderek çağırmaları lazımdır. Uzaktan, yüksek sesle çağırmamalıdır. (S. Ebediyye)
İsmi ne ise sonuna bey getirerek, mesela Ali Bey, Veli bey gibi söylenebilir. Mesleği ne ise öyle hitap edebilir. Doktorsa doktorum veya doktor diyebilir. Bunun gibi, onbaşım, çavuşum, yüzbaşım, komutanım, polisim, patronum, mimarım, tüccarım, kaptanım, pilotum, avukatım, ustam, reisim, başkanım, hocam, öğretmenim, şefim, müdürüm, noterim denebilir. Yahut sevdiği sıfat ne ise o da söylenebilir. Beyim, aslanım, yiğidim, hayatım, şekerim gibi.
Erkek hangisinden hoşlanıyorsa onu söylemeli, istemediği ismi veya sıfatı söylememeli. Aynı şekilde erkek de hanımına, onun hoşlanacağı şekilde hitap etmeli. Mesela güzelim, bitanem gibi şeyler söylemesi uygun olur.
Fısk meclisi
Sual: S. Ebediyye’de, (Fısk meclislerinde, tesbih, tehlil, zikir çekmek, hadis, fıkıh ve benzerlerini okumak günahtır) dendiğine göre, fısk meclisi olan otobüslerde tesbih çekmek günah değil midir?
CEVAP
Günah değildir. Fısk meclisi nedir? Haram işlenen yerlere (Fısk meclisi) denir. Meyhaneler, barlar, pavyonlar, kumarhaneler, çalgı çalınan yerler, avret yeri açık olan kadın ve erkeklerin karışık bulundukları yerler fısk meclisleridir.
Sosyetik kadınların, saç ve kollarının açık olarak gidip mevlit okutturdukları camiler bile fısk meclisi olur. Buralara giden günaha girer. Mevlit ve vaaz dinlemek için böyle camilere giden kimse, sevab değil, günah kazanır. Avret mahallini açmak, büyük günah olduğu gibi, böyle açıklara bakmak da büyük günahtır. Bunun için, böyle camilere giden Müslümanlar sevab değil, günah kazanır, gadab-ı ilahiye sebep olur. (İslam Ahlakı)
Belediye otobüsleri her zaman fısk meclisi olmaz. Sıkışık olmayanlarına binmeli. İkincisi, bu otobüslere binmek zorunda kalabiliyoruz. Binince de, tesbih çekmenin mahzuru olmaz, aksine iyi olur. Fâsıklar arasında zikretmek daha sevabdır. Zikrederken kimsenin dikkatini çekmemelidir. Meyhane gibi fısk meclisi olan bir yere bile bir iş için girilince, orada işi bitene kadar tesbih çekebilir. Özel olarak fısk meclisine tesbih çekmeye gidilmez.