CEVAP
Güzelin güzeli olduğu gibi, çirkinin de çirkini olur. İyi işler, güzellikler bazısında daha çok dikkati çeker. Bir hadis-i şerif meali:
(Güzellik, kiminde daha güzeldir. Mesela adalet güzeldir, fakat idarecide daha güzeldir. Cömertlik güzeldir, zenginde daha güzeldir. Hayâ güzeldir, kadında daha güzeldir.) [Deylemi]
Bir kimsenin adaletli olması iyidir, ama bir müdürün, bir bakanın veya bir padişahın adaletli olması daha farklıdır. Bir padişahın adaleti, dillere destan olur. Hazret-i Ömer’in adaleti, asırlar geçmesine
rağmen hâlâ unutulamamıştır.
Cömertlik güzeldir, ama fakir cömert olsa ne yapabilir, kaç kişiye ne verebilir ki? Zenginin cömertliğiyse, her tarafa yayılır. Mesela Hatem-i Tai isimli zenginin cömertliği dillere destan olmuş, 15 asır geçmesine rağmen unutulmamıştır.
Çirkin şeyler de böyledir. Kibir herkes için kötüdür, ama fakirin, âcizin, cahilin, işçinin kibirlenmesi daha çok dikkati çeker. Malınla mı büyükleniyorsun, ilminle mi büyükleniyorsun, makamınla mı büyükleniyorsun demezler mi? Böyleleri için, (Kavurga yer, kavurma yedim der) diye kötülenir. [Kavurga, buğday, mısır gibi tahılların, kuru yemiş olarak yenmesi için, ateşte kavrulmuşuna denir.]
Dinden uzak bir kimse, içki içse, kumar oynasa göze batmaz, ama bir din adamı, bir imam camiye sarhoş gelse günün olayı olur. Din adamı beyaz elbise gibidir, ufak bir leke hemen görünür. Başı kapalı bir bayan, mini etek giyse, herkesin dikkatini üzerine çeker. Cumhurbaşkanı lüks arabayla gelse kimse yadırgamaz, ama fakirin aynı arabayla hava atması ayıplanır. Onun için derler ki:
Adamın ayranı yoktur içmeye,
Altın gümüş köprü ister geçmeye.
Herifin açlıktan nefesi kokar,
Lüks araba ile gezmeye çıkar.
Zina büyük günah ve çok çirkin bir iştir, fakat ihtiyarın zina etmesi daha çirkin, daha kötüdür. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Allahü teâlâ şu üç kişiye şiddetli azap eder: 1- Zina eden ihtiyara, 2- Yalan söyleyen idareciye, 3- Kibirli fakire.) [Müslim]
70–80 yaşında bir nine, boyansa, mini etek giyse normal karşılanmaz, belki gülünç olur.
